Według ekspertów, po zakończeniu pilotażu centrów zdrowia psychicznego (CZP), konieczne jest wdrożenie rozwiązań systemowych. Jednak dr. Joanna Krzyżanowska-Zbucka, psychiatra z Kongresu Zdrowia Psychicznego, obawia się, że istnieje ryzyko odejścia od założeń umożliwiających realną reformę i poprawę jakości opieki psychiatrycznej w Polsce na rzecz utrwalenia dotychczasowego systemu. Przygotowane rekomendacje wskazują konieczność wprowadzenia zmian, aby opieka psychiatryczna w Polsce była jak najlepsza.
W bieżącym roku zakończy się program pilotażowy w centrach zdrowia psychicznego (CZP). W 2018 roku uruchomiono ten program w celu przetestowania środowiskowego modelu opieki psychiatrycznej.
„Forma środowiskowa opieki psychiatrycznej to centra zdrowia psychicznego, które działają blisko pacjentów, w których można dostać wsparcie dobrej jakości z poszanowaniem praw” – wyjaśnia dr Tomasz Szafrański, psychiatra, Wolskie Centrum Zdrowia Psychicznego, Rada ds. Zdrowia Psychicznego przy Ministrze Zdrowia.
Ekspertom zaleca się wdrożenie rozwiązań systemowych po zakończeniu pilotażu.
W dniu 5 grudnia 2024 r. odbył się Nadzwyczajny Kongres Zdrowia Psychicznego i Żółty Marsz w Warszawie. Wydarzenia te zgromadziły pacjentów, ich rodziny oraz specjalistów i realizatorów podstawowej opieki psychiatrycznej, były okazją do wyrażenia wspólnego głosu i podkreślenia, jak ważne są prawdziwe zmiany w polskim systemie zdrowia psychicznego.
„Nadzwyczajny kongres był odpowiedzią na zagrożenie odejścia od założeń pozwalających na realną reformę i poprawę jakości opieki psychiatrycznej w Polsce na rzecz utrwalenia dotychczasowego, niewydolnego systemu. Systemu charakteryzującego się podziałem na opiekę szpitalną i opiekę ambulatoryjną” – informuje dr Joanna Krzyżanowska-Zbucka, psychiatra, Kongres Zdrowia Psychicznego.
Grupa robocza Kongresu Zdrowia Psychicznego i Porozumienia rozpoczęła pracę po Kongresie 5 grudnia w celu opracowania rekomendacji dotyczących zmian ustawowych w opiece psychiatrycznej dla dorosłych. Ich celem jest dostosowanie systemu opieki psychiatrycznej do potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi, uzależnionych oraz doświadczających kryzysu psychicznego, zgodnie z Narodowym Programem Ochrony Zdrowia Psychicznego (NPOZP) na lata 2023-2030.
NPOZP ma na celu zapewnienie wszechstronnej i kompleksowej opieki oraz wsparcia osobom z zaburzeniami psychicznymi, uzależnionym oraz doświadczającym kryzysu psychicznego, adekwatnej do ich potrzeb. Grupa robocza dąży do osiągnięcia tych celów poprzez zmiany systemowe i ustawowe w opiece psychiatrycznej dla dorosłych.
„Dzisiejsze rekomendacje są zasygnalizowaniem zmian, które są potrzebne, żeby polska opieka psychiatryczna miała możliwie najlepszy kształt i zasady działania” – przekonuje prof. Jacek Wciórka, psychiatra, konsultant I Kliniki Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Zapowiedział również wydanie w tym roku pierwszego polskiego podręcznika poświęconego psychiatrii środowiskowej.
„Wspieranie chorych w centrach jest lepsze, pomoc jest zorientowana na zdrowienie w lokalnym otoczeniu, blisko domu. W centrach działa sieć osób, które pomagają choremu” – przekonuje Katarzyna Szczerbowska, osoba z doświadczeniem kryzysu psychicznego.
Według ekspertów Kongresu Zdrowia Psychicznego, leczenie psychiatryczne powinno być dostępne w centrach zdrowia psychicznego jak najczęściej.
Grupa robocza Kongresu Zdrowia Psychicznego i Porozumienia na rzecz realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego przedstawiła rekomendacje dotyczące modelu środowiskowej opieki psychiatrycznej. Po zakończeniu pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego, konieczne są zmiany w systemie opieki psychiatrycznej, obejmujące organizację, finansowanie i regulacje ustawowe. Rekomendacje zostały sformułowane w formie listy kontrolnej, aby ułatwić ocenę projektów Ministerstwa Zdrowia w tej kwestii.
„Rekomendacje postulują stopniowy wzrost finansowania opieki psychiatrycznej do 7 proc. ogólnych wydatków na świadczenia zdrowotne w 2031 r. Mówimy o zasadach organizacji CZP, zasadach finansowania opieki – wylicza dr Marek Balicki, psychiatra, Rada ds. Zdrowia Psychicznego przy Ministrze Zdrowia. – To spójne rozwiązanie. Te 40 punktów stanowi całość, realizacja połowy nie gwarantuje, że cele zostaną osiągnięte” – dodaje.
Po zakończeniu prac nad częścią pierwszą rekomendacji ustawowych, eksperci Kongresu Zdrowia Psychicznego rozpoczęli prace nad drugą częścią, która skupiać się będzie na standardach organizacyjnych.
„Badania naukowe pokazują, że 1/4 populacji może doznać kryzysu psychicznego, więc problem może dotyczyć każdego z nas. Dlatego tak ważna jest zmiana modelu opieki psychiatrycznej. Psychiatria środowiskowa to szybka pomoc wszystkim, którzy jej potrzebują, a nie tylko najciężej chorym” – podsumowuje dr Joanna Krzyżanowska-Zbucka.
Link do rekomendacji Grupy roboczej Kongresu Zdrowia Psychicznego: https://tiny.pl/pqvdk_21
Można znaleźć zapis konferencji Kongresu Zdrowia Psychicznego tutaj: https://pap-mediaroom.pl/zdrowie-i-styl-zycia/konferencja-prasowa-pt-stop-likwidacji-centrow-zdrowia-psychicznego-0
Na podstawie aktualności z serwisu: pap-mediaroom.pl
