Nowocześni uniwersytet powinien uczyć studentów nie tylko krytycznego myślenia, ale również uczyć ich wykraczania poza schematy i szukania nowych rozwiązań. Ta myśl została wyrażona podczas debaty „Edukacja dla przyszłości”, która odbyła się podczas XV Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. Uczestnicy dyskusji dyskutowali o tym, jakie kierunki obiera polska edukacja i w jakiej kondycji się obecnie znajduje.
Rozpoczynając debatę, uczestnicy skupili się na krytyce rankingów wyższych uczelni. Według nich jedynym właściwym wskaźnikiem oceny jakości polskich szkół powinny być sukcesy absolwentów – czyli to, jak radzą sobie w dorosłym życiu, jakie stanowiska zajmują, a także czy dobrze wspominają lata spędzone w szkole.
„Nie lubię rankingów, bo to przestarzałe spojrzenie na rzeczywistość. Ranking, który powstał na podstawie napisanych prac naukowych, nie jest miarodajny, bo takie prace piszą już algorytmy” – przekonywała prof. Katarzyna Śledziewska, dyrektor zarządzająca DELab, Wydział Nauk Ekonomicznych UW.
„Trzeba sobie uzmysłowić, że do tej pory uczyliśmy rzeczy, które teraz będą przejmowane przez algorytmy. Nawet programowanie stanie się ich domeną. To jest nowe otwarcie, które wymaga totalnej zmiany naszych postaw” – tłumaczyła prof. Śledziewska.
Sztuczna inteligencja i robotyzacja procesów są według niej kluczem do zmian w wyższych uczelniach.
Profesor Jerzy Lis, rektor Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, twierdzi, że obecne systemy oceniania edukacji nie są wystarczająco skuteczne. Uważa on, że dobry absolwent powinien posiadać cechy takie jak: krytyczność oraz kreatywność.
Technologia może ułatwić szkolnictwu wyższemu wyjście poza dotychczasowe ramy.
Profesor Jerzy Lis wskazuje, że wiedza ta powinna być wzbogacona o umiejętności związane z przetwarzaniem danych, analizą i krytycznym myśleniem.
Według prof. Jerzego Lisa należy zmienić sposób kształcenia, kładąc większy nacisk na działanie. Uczelnia powinna dążyć do wykształcenia studentów, którzy będą aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym, korzystając z różnych możliwości, jakie daje im uczelnia – liderzy, samorząd, kółka naukowe czy programy Erasmus. Ostatecznie, jak wykazuje doświadczenie, to właśnie ci, którzy wykazali się największą aktywnością, odnoszą największe sukcesy zawodowe.
„Musimy znaleźć kompromis pomiędzy dyktatem rynku, a dochodzeniem do prawdy, duchem humanistycznym. Musimy traktować szkołę wyższą jako miejsce, gdzie poszerzamy horyzonty i uczymy myśleć. Bez umiejętności krytycznego myślenia i wychodzenia poza schemat nie będziemy twórczy” – przekonywał Michał Kaczmarczyk.
Zdaniem Rektora AGH, kontakt z przemysłem jest niezbędny do dobrego funkcjonowania uczelni. Oprócz tego, że daje on uczestnikom wgląd w realne wyzwania, stanowi też doskonałe źródło wiedzy i inspiracji.
Według prof. Michała Kaczmarczyka, rektora Wyższej Szkoły Humanitas, kluczem do sukcesu jest uczenie studentów krytycznego myślenia. Ma to zapewnić im zdolność do samodzielnego wyciągania wniosków w obliczu wyzwań, jakie stawia współczesna rzeczywistość.
Debaty uczestnicy zgodnie stwierdzili, że w obliczu postępu technologicznego, efekt wykonanej pracy stał się mniej ważny niż sam proces, w którym student musi się zaangażować – od poszukiwania materiałów, przez selekcję i analizę, aż po postawienie właściwych wniosków.
Rektor AGH wyraził przekonanie, że kontakt z przemysłem jest niezwykle ważny dla rozwoju uczelni. Poza możliwością zapoznania się z realnymi problemami, to źródło wiedzy i inspiracji, które może pomóc studentom w rozwoju ich kariery.
„Nauczyciel musi mieć swobodę w prowadzeniu przedmiotu, żeby był dostosowany do rzeczywistości – a tego kompletnie nie ma. Znam nauczycieli, którzy w domu nie mają laptopa” – przekonywał Maciej Kawecki, prezes Instytutu Lema, dziekan Wyższej Szkoły Bankowej w Warszawie.
„Brak pieniędzy na poziomie szkół rodzi taki efekt, że nauczyciele poświęcają dużo czasu na korepetycje, żeby dorobić. W tym czasie nauczyciel powinien odpoczywać albo się dokształcać” – mówił Maciej Kawecki.
Marcin Kempka wskazał, że system edukacji w Polsce jest narażony na nieustanne wyzwania finansowe. Zauważył również, że dzieci i młodzież są narażone na stres i trudności, których nie powinny doświadczać w tak młodym wieku.
Marcin Kempka zwrócił uwagę na problemy finansowe, z jakimi boryka się system edukacji. Wskazał także, że uczniowie są szczególnie narażeni na stres i trudności. Zaznaczył przy tym, że należy docenić mocne strony dzieci i młodzieży.
Na wykładzie została podkreślona potrzeba zapewnienia dzieciom i młodzieży optymalnych warunków rozwoju. Marcin Kempka dodał, że system edukacji wymaga solidnego wsparcia, aby mógł się rozwijać i dostosować do potrzeb uczniów.
Marcin Kempka wskazał, że system edukacji w Polsce jest narażony na wyzwania finansowe. Przedstawił także zagadnienie stresu, z którym borykają się dzieci i młodzież. Podkreślił również potrzebę wzmacniania mocnych stron uczniów oraz zapewnienia im optymalnych warunków rozwoju.
„To, co w mojej szkole było fajne, to nauczyciele, którzy nauczyli mnie myśleć, interpretować i wyszukiwać informacje. W szkole powinniśmy się uczyć, zdobywać wiedzę, ale także rozwijać pasję” – przekonywał Marcin Kempka.
Bartłomiej Nita, prorektor ds. finansów i rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, podkreśla, że system szkolnictwa wyższego musi być elastyczny i reagować na współczesne trendy technologiczne, zmieniające się potrzeby rynku pracy oraz zmieniające się oczekiwania studentów.
Bartłomiej Nita, prorektor ds. finansów i rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, uważa, że system szkolnictwa wyższego powinien być na bieżąco aktualizowany w celu sprostania wymaganiom, jakie stawiają przed nim współczesne innowacje technologiczne, potrzeby rynku pracy oraz oczekiwania studentów.
„Wśród trzech podstawowych kwalifikacji – wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych – wiedza jest na samym końcu, jest najmniej potrzebna” – przekonywał Bartłomiej Nita.
Według Bartłomieja Nity, w procesie edukacji liczy się umiejętność samodzielnego myślenia i krytycznego podejścia do rozwiązywania problemów, a także umiejętność współpracy, zebrania i przetworzenia informacji, a także zareagowania na nowe zjawiska. Zdaniem eksperta, wymagane jest dostosowanie systemu edukacji do aktualnych potrzeb, co wymaga zmiany schematu myślenia w polskich uczelniach.
Kongres Gospodarczy w Europie Środkowej odbędzie się w Katowicach w dniach 24-26 kwietnia i jest jedną z największych imprez biznesowych, naukowych i politycznych w całej Europie. W tym roku spotkanie to zgromadzi blisko 11 tys. uczestników.
Źródło: pap-mediaroom.pl